Эргим уруглар болгаш хүндүлүг ада-иелер!
Бистиң ниитилеливистиң бир чидиг социал айтырыы - арагалаашкын. Шак ол «хамчык аарыгның» айыылын өгбелеривис сагындырып, «Араганың кырынга чам үнер» деп кичээндирип чораан. Ук айтырыгны тыва чечен чогаал база үргүлчү көдүрүп, сойгалап келген. Арагалаашкынның хоразын чонувуска сагындырып, чечен чогаалдың арыннарындан ук социал халапка хамаарыштыр кезек үзүндүлерни Тываның Национал школа хөгжүдер институду парлаан.
Салим Сүрүӊ-оол «Авазынга даӊгырак» «…Бистен өске эрлер турган болза, даг өрү үнүп, талыйты депшип-даа болур турган, а бис ийи дедир, кудургайны куду соястап баткан бис. Ооӊ чылдагааны – арага. Ам бирээвис амы-тынындан элекке чарылган-дыр. Ооӊ алыс дөзү-ле база арага. Бичии-ле салдынар болзумза, Монгуш Самбыловичиниӊ соондан чоруптарым чадавас…». Салим Сүрүӊ-оол «Тывалаар кускун» «…Садыг аксында Ондар-оол ужуп калган чыткан, мырай өл эът. Хөөкүйнүӊ түрээн деп чүвезин: эдик-хеви кара довурак, бажы, аза-бук-даа ышкаш өгбегер, арны-бажы, сыӊый дег хапыгыр, эриннери идээленген. Көөрге, каракка чаржынчыг…». Салим Сүрүӊ-оол «Ногаан ортулук» «…Yжен ангор өшкү, чеди инек садып тургаш, «Москвич» деп машина садып алган чүве-дир. Оозун суурга, район төвүнге хондур «чугган», даартазында орук дургаар чуп чоруп каан. Чолаачызы база ижип чораан. Ол бар чыткаш, бетинде ажар, бадар арт бар. Ооӊ кырынга үнерин үнгеш, аӊаа чажыын чашкаш, дөвүнчектеп бадып чыда, эзирик кижи аӊдара тудупкан. Машина ийни куду төөректелип бадарда, аӊаа олурганнар шупту уштунуп чаштагылай берген. Бирээзи ыш-биле барган, чолаачы берттинген, өгнүӊ ээзи канчанмаан-даа, каӊ-кадык. А машина – хүл-далган…». Роман Лудуп
Улаастайга
Улай-улай
Кежегелиг баштарывыс кезип төтпээн.
Тос эрииге
Доозавысты
доңгайтыр соп шыдавааннар.
Сүзүүвүстү чүдередип,
Сүлдевисти таптай базып чадап кааннар.
Ам бөгүн ажыг суксун тулаазынче
Дүлнү бергеш, аштырдывыс.
#минобразованиятыва #ирнш #профилактика